Εκείνη η Κυριακή, 19 Ιουνίου 1960, υποτίθεται ότι θα ήταν μια Κυριακή όπως όλες οι άλλες για τη Formula 1. Το βελγικό κοινό έσπευσε να φτάσει και να πάρει τις θέσεις του στη θρυλική πίστα Spa Francorchamps. Μια Κυριακή γιορτής, εν ολίγοις, όπως κάθε φορά που πας να δεις μια εκδήλωση μηχανοκίνητου αθλητισμού. Εκείνη την ημέρα όμως, η χαρά έδωσε τη θέση της στην τραγωδία. Το βελγικό Σαββατοκύριακο των αρχών της δεκαετίας του 1960 έχει χαρακτηριστεί ένα από τα πιο τραγικά στην ιστορία της Formula 1. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να ξαναζήσουμε όλα όσα συνέβησαν και να τιμήσουμε τη μνήμη όλων των τραγικών πρωταγωνιστών.
Ένας κολασμένος γιατρός
Το GP του Βελγίου ήρθε δύο εβδομάδες μετά τη διοργάνωση στην Ολλανδία. Ο Jack Brabham κέρδισε στην πίστα Zandvoort με τον Cooper και ο Bruce McLaren ήταν επικεφαλής του παγκόσμιου πρωταθλήματος της Formula 1 μετά το στάδιο στην Ολλανδία με το ίδιο αυτοκίνητο με 14 βαθμούς, ενώ ο Sterling Moss ήταν 3 βαθμούς πίσω του. Στις πρώτες εκδόσεις, το παγκόσμιο πρωτάθλημα όχι μόνο έδωσε λίγους βαθμούς αλλά ήταν και πολύ ισορροπημένο, γιατί ο τερματισμός των αγώνων ήταν ήδη ένα σημαντικό αποτέλεσμα. Η σκηνή του Spa Francorchamps, τώρα όπως και τότε, ήταν ένα βασικό γεγονός, δεδομένου ότι η πίστα του Βελγίου είναι χωρίς αμφιβολία η πιο όμορφη στον κόσμο. Το πρόβλημα είναι ότι εκτός από το πιο όμορφο, είναι και το πιο δύσκολο. Ο θάνατος δυστυχώς είναι ένας παλιός φίλος που έχει την τάση να χτυπάει όταν έρχεσαι τρέχοντας εκεί.
Οι δοκιμές έδωσαν αμέσως προειδοποίηση
Ήταν ξεκάθαρο από το Σαββατοκύριακο ότι μπορεί να ήταν μαύρο, όταν ένας από τους πιο καταξιωμένους πρωταθλητές της εποχής είχε ένα σοβαρό ατύχημα. Κατά τη διάρκεια της προπόνησης για το GP, ο Moss έχασε τον έλεγχο του Lotus 18 του λόγω ενός προβλήματος ανάρτησης. Ο τροχός του αυτοκινήτου του Βρετανού πέταξε και δεν μπορούσε πλέον να ελέγξει το αυτοκίνητο. Ο Μος χτύπησε ολοταχώς σε έναν τοίχο, πετάχτηκε από το αυτοκίνητό του και έχασε τις αισθήσεις του. Η McLaren ήταν η πρώτη που έφτασε. Βγήκε από το Cooper του για να κάνει ανάνηψη από στόμα σε στόμα στον αντίπαλό του. Η βοήθεια έφτασε μετά από σχεδόν 20 λεπτά, ο πιλότος υπέστη κατάγματα τριών πλευρών, μύτης και ποδιών. Τα δράματα δεν είχαν τελειώσει ακόμα σε εκείνες τις καταραμένες πρόβες.
Τα ατυχήματα ήταν σχεδόν ο κανόνας τότε, η παράσταση συνεχιζόταν πάντα έτσι κι αλλιώς. Το να ζεις με τέτοια δραματικά γεγονότα ήταν «φυσιολογικό». Μόλις η συνεδρία συνεχίστηκε, ένας πολλά υποσχόμενος νεαρός ονόματι Μάικ Τέιλορ πλήρωσε το τίμημα. Έχασε τον έλεγχο του Lotus του με ταχύτητα 250 χλμ/ώρα και έπεσε σε δέντρο με πρωτοφανή βία. Από την πρόσκρουση το δέντρο κόπηκε. Ο νεαρός Τέιλορ υπέστη πολλά κατάγματα και από εκείνη την ημέρα δεν αγωνίστηκε ποτέ ξανά. Μια διπλή προειδοποίηση δόθηκε από τους Moss και Taylor, στην οποία η Formula 1 δεν έδωσε σημασία. Την επόμενη μέρα έγινε το ανεπανόρθωτο.
Η Formula 1 δεν συνήλθε ποτέ από εκείνο το μαύρο Σαββατοκύριακο
Ο αγώνας της Κυριακής ξεκίνησε με διαβεβαιώσεις για τις συνθήκες των δύο οδηγών: τραυματίστηκαν σοβαρά, αλλά ήταν ακόμα ζωντανοί. Ο Brabham απογειώθηκε από την Pole Position και πήρε 2μιση δευτερόλεπτα από τον Tony Brooks. Ο αγώνας ξεκίνησε ομαλά σαν μετάξι, αλλά στον γύρο νούμερο 19 ο Chris Bristow, έκτος εκείνη τη στιγμή, γλίστρησε με πολύ υψηλή ταχύτητα με τον Cooper του, χτυπώντας πλήρως τα προστατευτικά. Το αυτοκίνητό του πήρε φωτιά ενώ ο Κρις εκτοξεύτηκε σε ένα συρματόπλεγμα από την πρόσκρουση. Ένας επίτροπος που ήταν ο πρώτος που έφτασε στο περιστατικό πήρε τον Μπρίστοου αποκεφαλισμένο και άψυχο. Ωστόσο, ο αγώνας προχώρησε. Στον 2ο γύρο ο Άλαν Στέισι χτύπησε ένα πουλί: το χτύπημα ήταν τόσο τρομερό που χτύπησε τον οδηγό αναίσθητο. Ο Στάνσι λιποθύμησε, κατέληξε με το Lotus του στα εμπόδια, το αυτοκίνητο πήρε φωτιά και πετάχτηκε βίαια έξω από το πιλοτήριο, πεθάνοντας ακαριαία. Ο αγώνας έληξε κανονικά, με νικητή τον Brabham. Κανείς όμως δεν ήθελε να κάνει πάρτι εκείνη τη μέρα.
Ο Jim Clark που είχε συνεχίσει τον αγώνα βγαίνοντας από το Lotus του έκανε μια μακάβρια ανακάλυψη. Η μύτη του αυτοκινήτου του ήταν βαμμένη με αίμα και ο Jim θα πει ότι ήταν έτοιμος να σταματήσει τους αγώνες εκείνη την ημέρα. Τι ειρωνεία στη ζωή: Ο Στάνσι, ο γιος ενός αγρότη, πέθανε από πρόσκρουση με ένα πουλί, αυτός που χρησιμοποίησε ένα προσθετικό αριστερό πόδι για να τρέξει και που είχε κάνει τα πάντα για να εκπληρώσει το όνειρό του να αγωνιστεί στη Formula 1. Ο Μπρίστοου είχε το παρατσούκλι: “Αγριάνθρωπος”, λόγω των πολλών τρομακτικών ατυχημάτων, πάντα έβρισκε τρόπο να επιστρέψει στα πιτ, όχι όμως εκείνη την καταραμένη Κυριακή. Σήμερα το έχουμε συνηθίσει, σχεδόν όλα τα ατυχήματα είναι αναίμακτα. Αλλά δεν ήταν πάντα έτσι. Ο θάνατος ήταν κάποτε φίλος των κυκλωμάτων και τον επισκεπτόταν συχνά.
Πρώτα η ασφάλεια
Συχνά οι ενθουσιώδεις επαναλάμβαναν μια φράση:Α, ναι, κάποτε ήμασταν πιλότοι!», αλλά πρέπει να πούμε: Ευχαριστούμε, κυρία επιστήμη, που μας κάνετε να απολαμβάνουμε αυτό το μαγικό άθλημα, χωρίς να φοβόμαστε πια την τραγωδία“. Οι πιλότοι είναι άνδρες, δεν είναι μυθολογικές φιγούρες. Κάθε ζωή είναι πολύτιμη, τόσο πολύτιμη όσο αυτές που χάσαμε στο Spa Francorchamps πριν από 64 χρόνια, σε ένα από τα πιο σκοτεινά Σαββατοκύριακα στην ιστορία της Formula 1.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: social Formula 1
