Δημοσιογράφος, δοκιμαστής, κορυφαίος μάνατζερ, δημιουργός κόσμων: είναι δύσκολο να ορίσεις τον ορίζοντα του Salvatore Pennisi. Επίσημα, σήμερα, είναι επικεφαλής του τομέα Πειραμάτων και Τεχνικών Σχέσεων της Pirelli Motorcycle και διευθύνει επιχειρησιακά το Τμήμα Δοκιμών που εδρεύει στο Giarre, κοντά στην Κατάνια. Περισσότεροι από 40 δοκιμαστές, μηχανικοί και τεχνικοί εργάζονται εκεί. Δεν υπάρχει προϊόν Pirelli και Metzeler που να προορίζεται για την αγορά ή τους αγώνες, το οποίο να μην το βάζει πρώτος ο «Salvo» και τα αγόρια του, σε κάθε δυνατή κατάσταση λειτουργίας, στο δρόμο και στην πίστα. Τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, η Pennisi έπαιξε (και εξακολουθεί να διαδραματίζει) καθοριστικό ρόλο στην αυξανόμενη επιτυχία της πολυεθνικής εταιρείας ελαστικών με έδρα το Μιλάνο.
Η προσωπική και επαγγελματική παραβολή αυτού του αληθινού 66χρονου Σικελού είναι ένα αυθεντικό μυθιστόρημα. Που ξεκινά σε μια μικρή πόλη στην ύπαιθρο της Κατάνια τη δεκαετία του ’60 και έχει τα παραρτήματά της, σήμερα, προς την κατεύθυνση ενός τεχνολογικού κέντρου παγκόσμιας αριστείας, χτισμένου στην άκρη αυτών των ίδιων εδαφών. Μια ιστορία που διασχίζει δοκιμαστικά κομμάτια σε κάθε γωνιά του κόσμου, σιρκουί, πρωταθλητές, εταιρείες, ανακαλύψεις, ήττες και (πάνω από όλα) επιτυχίες. Ο Σάλβο είναι μια συναρπαστική φιγούρα γιατί ενσαρκώνει, σε ένα άτομο, την ουσία του αθλήματος και του κόσμου που αγαπάμε: επιμονή, φιλοδοξία, ικανότητα, πάθος, οδηγούμενος από την ακατάσχετη εμμονή να ξεπερνάμε πάντα τα όρια. Όλοι στα paddock και στη βιομηχανία τον γνωρίζουν: σπουδαίοι οδηγοί, μάνατζερ, λάτρεις ακόμα και… οι ανταγωνιστικοί ειδικοί των ελαστικών. Ωστόσο, λίγοι γνωρίζουν την ιστορία του. Εδώ είναι.
Ένα εκκολαπτόμενο off-roader
Η οικογένειά μου είναι από το Acireale. Οι γονείς μου μετακόμισαν κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Fiumefreddo di Sicilia, κοντά στην Κατάνια, όπου βρίσκονταν οι οικογενειακές φάρμες. Πέρασα υπέροχα παιδικά και εφηβικά χρόνια: φανταστείτε αυτό το μικρό χωριό της Σικελίας τη δεκαετία του ’60-70, ο πατέρας μου τότε, όπως ήταν η υποχρέωση για κάθε αγόρι από μια καλή οικογένεια (βόλτα, ndr…) αγωνιζόταν με αυτοκίνητα και ήταν επίσης καλός οδηγός ταχύπλοου. Πάντα υπήρχε μια συγκεκριμένη μυρωδιά βενζίνης στο σπίτι μου. Από παιδί ερωτεύτηκα τις μοτοσυκλέτες και ο πατέρας μου δεν με εμπόδισε ποτέ. Όταν ήμουν μόλις δώδεκα, μου έδωσε μια Ducati Rolly 50 (2Τ μοτοποδήλατο, που κυκλοφόρησε το 1968, εκδ), το οποίο εκτίθεται τώρα στο κέντρο δοκιμών Pirelli στο Giarre. Δύο χρόνια αργότερα ανέβηκα σε ένα Aspes 50cc και ξεκίνησα να κάνω αγώνες μοτοκρός με καλή επιτυχία.
Χάρη στη Ducati
Στα μέσα της δεκαετίας του ’70 υπήρξε η άνθηση των αγώνων κανονικότητας στην Ιταλία και κι εγώ ήμουν παγιδευμένος σε αυτή τη δίνη. Στη Σικελία υπήρχε μια καλή ανταγωνιστική δραστηριότητα, είχα την τύχη να με προσέξει η Ducati η οποία το ’76 κατασκεύασε ένα δίχρονο ποδήλατο κανονικότητας επειδή ήθελε να οδηγήσει το κύμα αυτής της ταχέως αναπτυσσόμενης αγοράς. Ήμουν γνωστός στην επιχείρηση, οπότε ο τοπικός αντιπρόσωπος μου εμπιστεύτηκε μια από αυτές τις μοτοσυκλέτες. Πήγα καλά, η Ducati μου άρεσε και το ’78 υπέγραψα συμβόλαιο με την Ducati ως επίσημος αναβάτης της τρίτης ζώνης, του νότου. Εκείνη την εποχή, ο κορυφαίος αναβάτης της Ducati μεταξύ των ηλικιωμένων ήταν ο Italo Forni, ένας θρυλικός αναβάτης στην ειδικότητα. Κι αυτός με συμπαθούσε. Στο αποκορύφωμα, όμως, έπρεπε να φύγω για το στρατό, το Carabiniere, και επιπλέον υπήρξαν αντιξοότητες στην οικογένεια και έπρεπε να φροντίσω μια από τις εταιρείες, γιατί ο θείος μου ο Ιππόλιτος που το διηύθυνε είχε πεθάνει.
Μια υπέροχη εμμονή
Είχα όμως εμμονή με τις μοτοσυκλέτες, ήθελα να πετύχω σε αυτή τη δουλειά, σε αυτόν τον κόσμο. Το μέλλον μου έπρεπε να είναι σε αυτό το περιβάλλον. Ήταν ένα πολύ δύσκολο όνειρο να πραγματοποιηθεί, γιατί στη Σικελία εκείνη την εποχή οι ευκαιρίες ήταν μηδενικές. Είχα παρατήσει το πανεπιστήμιο και άρχισα να γράφω για μερικά περιοδικά μοτοσυκλέτας. Με είχε «ανακαλύψει» ο Claudio Braglia, που ήμουν υπεύθυνος για τις δοκιμές προϊόντων Motosprint τη δεκαετία του ’80. Έγραψα τις τοπικές ειδήσεις και μερικές φορές για το προϊόν. Το 1983-84 η Pirelli χρειάστηκε να δημιουργήσει ένα τμήμα πειραματισμού εδώ στη Σικελία, στη Villafranca Tirrena, όπου είχε μια μεγάλη περιοχή παραγωγής. Έψαχναν ανθρώπους από το περιβάλλον. Ο Μπράλια ανέφερε το όνομά μου, θυμάμαι είπε στους μάνατζερ της Pirelli «Ο Σάλβο είναι ένας έξυπνος, αξιοσέβαστος τύπος, μιλάει επίσης ιταλικά…Άρχισα λοιπόν να εργάζομαι στην Pirelli ως εργολάβος. Στην πράξη, ως εργάτης.
Από την Αίτνα στα πέρατα του κόσμου
Προφανώς έκανα καλή εντύπωση και στάλθηκα στη Βραζιλία για να παρακολουθήσω ένα έργο για την υλοποίηση πειραματικών δραστηριοτήτων. Ήταν μια δύσκολη αποστολή, αλλά τα κατάφερα. Διάλεξα αρκετά άτομα, τα εκπαίδευσα, όσο μπορούσα τότε. Δούλεψα καλά. Η Pirelli το πίστεψε και με έστειλε να προπονηθώ στην Ιαπωνία. Βρέθηκα να συνεργάζομαι με τους σχεδιαστές της Yamaha, άρχισα να αποκτώ εμπειρία στον κόσμο των δοκιμών, τόσο που στη συνέχεια εντάχθηκα στην Pirelli από κάθε άποψη, μετά από μόλις δύο χρόνια, ως υπάλληλος, για να οργανώσω και να διαχειριστώ το κέντρο δοκιμών μοτοσυκλετών με σύγχρονες έννοιες. Στη Villafranca Tirrena δημιούργησα ένα τμήμα πρακτικά από την αρχή που κλωνοποίησε τις εμπειρίες που είχα την ευκαιρία να αναπτύξω στη Βραζιλία και να μάθω στην Ιαπωνία. Η δομή μεγάλωσε πολύ γρήγορα, και επίσης καλά. Άρχισα να κάνω πολύ συχνά ταξίδια στην Ιαπωνία, για να ενημερώνομαι και να γνωρίζω τις εξελίξεις που ανέπτυζαν οι Builders. Αλλά και να τους προσφέρουμε τις λύσεις μας. Ήταν ένα συναρπαστικό κρεσέντο.
Στην αυτοκρατορική αυλή της Honda
Μια από τις καλύτερες αναμνήσεις μου είναι όταν συμμετείχαμε στην επιλογή για την αρχική προμήθεια εξοπλισμού του Honda RC30. Ήταν 1987, ήμουν πολύ μικρός και ήμουν στο sancta sanctorum της μεγαλύτερης εταιρείας μοτοσυκλετών στον κόσμο. Ταξίδευα με τον Pierangelo Misani (επί του παρόντος ανώτερος αντιπρόεδρος και ΚΟΤ έρευνας, ανάπτυξης και κυβερνοχώρου του μιλανέζικου ομίλου, επιμ.). Είναι του 1958, ήμασταν δύο παιδιά, παραμείναμε πολύ στενοί φίλοι και συνεχίζουμε να βλεπόμαστε πολύ ακόμα και εκτός δουλειάς. Έχει μάλιστα εγκατασταθεί στη Σικελία όπου έρχεται συχνά για διακοπές. Μπορείτε να φανταστείτε τη σκηνή; Εμείς οι πολύ νέοι στο «Honda imperial court», προτείνοντας τα ελαστικά μας για μια μοτοσυκλέτα που σημάδεψε μια εποχή. Και ξέρετε πώς πήγε; Καταφέραμε να τους πείσουμε, έτσι υιοθέτησαν το Pirellis ως πρωτότυπο εξοπλισμό στο RC30, το πρώτο τετρακύλινδρο σε σχήμα V που κέρδισε στο SBK, μια μοτοσυκλέτα που έγραψε ιστορία. Ήταν μια ηχηρή επιτυχία.
Η αρχή της ιστορίας
Αυτή η ιστορία ουσιαστικά ξεκινά από εκεί. Το κέντρο στη Σικελία επεκτεινόταν όλο και περισσότερο, επίσης επειδή στο μεταξύ η Pirelli είχε αγοράσει τη Metzeler το 1986, οπότε έπρεπε να ενσωματώσουμε αυτές τις δύο πραγματικότητες. Η μητρική εταιρεία αποφάσισε να μεταφέρει ολόκληρη την παραγωγή ελαστικών μοτοσυκλετών στη Γερμανία, αλλά να διατηρήσει και να επεκτείνει τις δραστηριότητες δοκιμών εδώ στη Σικελία. Μου ανέθεσαν λοιπόν να συγχωνεύσω τις δύο εμπειρίες, την Pirelli και τον Metzeler: μια πολύ δύσκολη δουλειά, αλλά ήταν μια υπέροχη στιγμή. Ως μέντορας και δάσκαλος είχα τον Valter Villa (τέσσερις φορές Παγκόσμιος Πρωταθλητής 250 και 350 GP, εκδ) ποιος ήταν ο κύριος δοκιμαστής μας. Η συγχώνευση με τη Metzeler μου επέτρεψε να έρθω σε επαφή με βιομηχανικές πραγματικότητες που δεν γνώριζα, για παράδειγμα τον κόσμο της BMW. Εκεί γνώρισα προσωπικότητες όπως ο Helmut Dahne, ο οποίος είχε μπει στην BMW ως εργάτης και έγινε ένας από τους πιο διάσημους οδηγούς του γερμανικού κολοσσού, ειδικά στο Endurance και μετά έγινε δοκιμαστής Metzeler.
Μάρτυρας μιας τεχνικής επανάστασης
Η Pirelli εκείνη την εποχή είχε την επιτακτική ανάγκη να φέρει επανάσταση στις διαδικασίες κατασκευής ελαστικών μοτοσυκλετών, γιατί ο σημαντικότερος ανταγωνιστής μας, η Michelin, είχε αρχίσει να πειραματίζεται με πολύ σημαντικές καινοτομίες. Βρεθήκαμε αναγκασμένοι να πιέσουμε σκληρά την έρευνα (για άλλη μια φορά με τον Piero Misani ως πρωταγωνιστή) για να δώσουμε μια ισχυρή απάντηση όπως η Pirelli και ο Metzeler. Η αντίδραση που καταφέραμε να δώσουμε ήταν εντυπωσιακή, γιατί εισαγάγαμε τη μέθοδο κατασκευής «μηδενικών ποιοτήτων χάλυβα», η οποία, ξεκινώντας από τις αρχές της δεκαετίας του ’90, έφερε επανάσταση στον κλάδο και έγινε το σήμα κατατεθέν μας. Ακόμη και σήμερα μας επιτρέπει να καλύπτουμε κάθε απαίτηση ανάπτυξης, σε ελαστικά για διαφορετικές χρήσεις. Σε μεταγενέστερους χρόνους δεν σταματήσαμε, εισαγάγαμε άλλες τεχνολογίες κορυφαίου επιπέδου στην κατασκευή ελαστικών, οι οποίες όμως ποτέ δεν αγνοούσαν την ιδέα των «μηδενικών μοιρών», που ήταν το ορόσημό μας, μια επαναστατική ιδέα στην κατασκευή ελαστικών μοτοσυκλετών.
Από τις δοκιμές στη διαχείριση του αγώνα
Στη δεκαετία του ’90 προέκυψε η ανάγκη όχι μόνο να κυριαρχήσει η οδική αγορά αλλά και να επιβεβαιωθεί αυτή η τεχνολογία μέσω της αθλητικής δραστηριότητας. Θέλαμε να προκαλέσουμε τους ισχυρότερους ανταγωνιστές σε πρωταθλήματα που είχαν σχέση με τη σειρά. Η Pirelli ήταν ήδη δυνατή, το 1989 είχαμε κερδίσει το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Superbike με τον Fred Merkel αλλά χρησιμοποιώντας μια παραδοσιακή τεχνολογία κατασκευής. Επιπλέον, αυτά τα ελαστικά ήταν εξειδικευμένα προϊόντα, κατασκευασμένα κυρίως για αγώνες, με μικρό αντίκτυπο και δεσμούς με ελαστικά παραγωγής. Αντίθετα, με τους «μηδέν βαθμούς» θέλαμε να στείλουμε το μήνυμα ότι η τεχνολογική μας επανάσταση θα ήταν επιτυχημένη σε κάθε τομέα: στους ανταγωνισμούς και στην αγορά.
Πρωταθλητές με φτερά
Ήταν μια υπέροχη πρόκληση. Κλήθηκα να διαχειριστώ όχι μόνο τον Πειραματισμό αλλά και την κορυφαία αθλητική δραστηριότητα ξεκινώντας από το ’93. Ο αθλητισμός υποτίθεται ότι ήταν το εφαλτήριο για την εξερεύνηση του πλήρους δυναμικού των «μηδενικών μοιρών» στις πιο δύσκολες συνθήκες χρήσης. Το ’93 στοιχημάτισα σε έναν Βέλγο αναβάτη, τον Michael Paquay, και κερδίσαμε το Ευρωπαϊκό Supersport (εκείνες τις μέρες δεν υπήρχε ακόμα Παγκόσμιο Κύπελλο, εκδ) στο πρώτο χτύπημα, ανοίγοντας έναν βρόχο. Γιατί μετά κερδίσαμε με τον Yves Briguet, και αργότερα ξανά με τον Paquay, αυτή τη φορά με την Ducati, σε συνδυασμό με τον Marco Lucchinelli σε μια ομάδα που διοικείται από τον Francois Batta. Την επόμενη χρονιά η νίκη ήρθε με τον Fabrizio Pirovano, πάντα με την ομάδα Alstare di Batta. Το ’97 έγινε το διαζύγιο με την ομάδα Alstare που συνεχίστηκε στο Supersport πάντα με τον Fabrizio Pirovano και τον Stephane Chambon με άλλη μάρκα (Michelin, ndr) και ποντάρουμε στον Paolo Casoli που διαχειρίζεται ο Stefano Caracchi. Κερδίσαμε. Εκείνη τη σεζόν παρουσιάσαμε μια πολύ σημαντική καινοτομία, δηλαδή την κατασκευή «μηδέν μοιρών» και στο μπροστινό μέρος, που χαρακτηρίζει έκτοτε την παραγωγή μας.
Ένας δοκιμαστής δίνει ένα αρχείο
Εν τω μεταξύ, θέλαμε να πιέσουμε όλο το…