Welke impact zou de uiteindelijke ontsnapping van Marc Marquez hebben op de sportprogramma’s en investeringen van Honda HRC in de MotoGP? En welk lot zal Kawasaki’s sportieve engagement hebben na de ontsnapping van Superbike-topman Jonathan Rea naar Yamaha? We hebben het over twee kampioenen die qua talent en charisma de hand hebben in het lot van de grote bedrijven waarvan zij jarenlang de vlag zijn geweest. Ze hebben nog een detail gemeen: beiden hebben ook een lopend contract met de huidige aannemer voor 2024, maar willen/willen beiden vertrekken. Toegevoegd aan de technische crisis op beide fronten is de angst om de beste renners te verliezen, degenen die “het verschil maken”.
Een systemisch probleem
Het verlies van de sterkste renners, zowel op de baan als voor het mondiale imago, kan de twee bedrijven destabiliseren, tot het punt dat het een ‘systeemprobleem’ wordt. Zou Kawasaki zonder Rea op de lange termijn de winkel kunnen sluiten en definitief kunnen stoppen met racen? Er bestaat een risico, en daar wordt in de paddock voortdurend over gesproken. Na het vertrek van Suzuki uit de MotoGP zou het opnieuw een zorgwekkende crisis worden. De vraag is dus: waarom worden de contracten van de MotoGP- en Superbike-rijders niet als onderpand gedeponeerd bij de sportautoriteit, in ons geval Federmoto Internazionale, zoals dat in bijna alle professionele sporten gebeurt? Dit zou vroegtijdige beëindigingen, die ook elders mogelijk zijn, niet voorkomen, maar zou de bouwers minder kwetsbaar maken. Nu wekken Honda en Kawasaki echter de indruk volledig overgeleverd te zijn aan de genade van de rijders en hun persoonlijke managers.
Contracten van papier-maché
Het contract tussen de piloot en het bedrijf (of team) is een onderhandse overeenkomst en is daarom, net als elke dergelijke overeenkomst, onderhevig aan geschillen, beroepen en herzieningen, ook wat de duur betreft. Juist om deze reden wordt vroegtijdige beëindiging vrijwel altijd vooraf voorzien en aan bepaalde voorwaarden onderworpen. Neem voetbal of NBA-basketbal: bedrijven maken over het algemeen meerjarenafspraken, juist omdat bij vroegtijdige beëindiging ‘buy-outs’, dat wil zeggen economische compensatie, kunnen worden geactiveerd. Wil je weggaan? Iedereen die jou zoekt, zal mij het volledige bedrag moeten betalen. Op deze manier wordt de “lekkage” van de kampioen afgeschreven door de ontslagvergoeding, met de mogelijkheid om het verkregen bedrag te herinvesteren om het gat op te vullen. De MotoGP- en Superbike-contracten zien eruit als karton, behalve dat ze niet bij een onpartijdige instantie zijn gedeponeerd. Van buitenaf lijkt het erop dat de piloten zichzelf zonder grote problemen kunnen bevrijden.
Marquez en Rea, verschillende gevallen
De situatie is anders, vooral vanwege het enorme bedrag dat Honda HRC aan Marc Marquez garandeert, namelijk vijftien (of meer) miljoen per jaar. Maar wat zou er gebeuren als de rijder een deel (of een groot deel…) van zijn huidige salaris zou opgeven om op een KTM of Ducati te stappen? Hoe is het mogelijk dat een mondiaal bedrijf als Honda, dat tot op heden – laten we niet vergeten – de F1 domineert als Red Bull-ingenieur, geen geweldige exit-clausules heeft opgelegd om een vierjarige overeenkomst ter waarde van 60 miljoen of meer te garanderen? De Rea-Kawasaki-zaak is anders, omdat het bedrag van de toezegging veel kleiner is, ongeveer € 1,5 miljoen, een bedrag dat Yamaha Superbike op tafel kan leggen, aangezien het hetzelfde bedrag is dat voor verlenging werd afgewezen door Toprak Razgatlioglu, die eindigde in BMW. Maar dan nog: hoe is het mogelijk dat Kawasaki er bij een voortijdige beëindiging niet voor heeft gezorgd zich voldoende in te dekken?
Federmoto, als je daar toch bent, sla dan een slag toe
Jorge Viegas, de bekwame strateeg-president van de FIM, probeert de macht van Dorna uit te hollen en te herstellen wat de federale rol zou moeten zijn van garant voor de hoogste uitingen van onze sport. In Superbike wint hij posities, terwijl in de MotoGP het gewicht van Federmoto’s “adres” nog steeds ongrijpbaar is. Het opleggen van de verplichte indiening van de contracten van MotoGP- en Superbik-rijders zou niet doorslaggevend zijn, omdat er uiteindelijk altijd geschillen zullen blijven over overeenkomsten. Maar het zou een teken van ‘macht’ zijn. En bovenal een manier om een specifieke rol te spelen in dit soort onderhandelingen, om zelfs de ‘hoogste’ belangen (althans gedeeltelijk) te beschermen. Aan de andere kant zouden bepaalde en gedefinieerde tijden kunnen worden opgelegd voor de “chauffeursmarkt”, die nu altijd open is. De bowls van 2024 zijn nog niet gestopt en er wordt al gesproken over truiwissels voor het volgende jaar. Piloten en hun handlangers hebben de overhand.
Foto: Instagram