Świat Formuły 1 zawsze opowiadał o wyczynach kierowców, czyniąc z nich wielkich bohaterów tego wspaniałego sportu. Tak naprawdę piloci to tylko połowa bohaterów tej kategorii, bo bez błyskotliwych umysłów inżynierów ich talenty pozostałyby ukryte, a raczej nie trafiłyby do serc szerszej publiczności. Czasami więc miło jest porozmawiać o ludziach, którzy nie wsiedli do samochodu, aby napisać tę historię, ale zrobili to dzięki swoim umysłom i spędzeniu wielu, wielu godzin nad projektem, aby znaleźć najlepszy sposób na przyspieszenie samochodu . Ilu zna Gordona Murraya? Ilu zna jego mityczne stworzenie o imieniu McLaren MP 4/4? Cofnijmy się w czasie dokładnie, pomiędzy latami 70. i 80. XX wieku.
Gordon Murray odkrycie Berniego Ecclestone’a
Gordon Murray to południowoafrykański inżynier, który występował w Formule 1 na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. To były wspaniałe lata dla świata rozwoju. To nie jest tak jak dzisiaj, gdzie istnieje wiele zasad i części, które są prawie takie same dla wszystkich. To był okres, w którym „szaleni ludzie” budowali bardzo niebezpieczne samochody i „szaleni ludzie” nimi jeździli. Murray był szaleńcem, który miał szczęście spotkać Berniego Ecclestone’a, który w 1978 roku zabrał go do swojego zespołu Brabham. W tym roku dominował Lotus, ale Bernie chciał przełamać dominację brytyjskiej firmy i znalazł w Gordonie odpowiedniego człowieka. Narodził się BT46, który miał szczególną cechę, pamiętasz to?
Jednomiejscowy pojazd posiadał z tyłu ogromny wentylator, którego zadaniem było maksymalne chłodzenie silnika. Dzięki temu wentylatorowi BT46 był w stanie sztucznie wytworzyć tak silne wgłębienie, że obniżyło spód samochodu do ziemi. Funkcja ta nazywana jest dziś efektem podłoża. Samochód zdominował GP Szwecji tak wyraźnie, że Federacja była zmuszona uznać ten wyczyn za nielegalny. Wielu o tym nie wie, ale przy pierwszym włączeniu BT46 efekt skierowany w stronę podłoża był tak silny, że faktycznie uszkodził podłogę pod spodem, a także spód samochodu. Rozwiązanie umożliwiające zastosowanie wentylatora w samochodzie polegało na zastosowaniu sztywniejszych sprężyn i zawieszeń. Teraz, gdy rozumiemy temat, zobaczmy, co stworzył w 1988 roku.
Wspaniałe samochody McLaren MP 4/4
W 1986 roku Gordon zdecydował się przenieść do McLarena, czołowego zespołu Formuły 1, z którym marzył o zdobyciu tytułów mistrza świata. Przez pierwsze dwa lata uczy się w Woking, ale pod koniec pierwszego roku tytuł kierowcy zdobywa Alain Prost. W 1987 roku zwyciężył jednak tylko Williams z Nelsonem Piquetem. To prowadzi nas do roku 1988, pierwszego roku, w którym obiecujący młody Brazylijczyk dołączył do McLarena. Cała prasa skupiona była na wewnętrznym pojedynku Prosta z Ayrtonem Senną, nikt nie patrzył na to, co stworzy Murray. MP 4/4 cieszył się dwoma zasadniczymi cechami, które uczyniły go samochodem odnoszącym największe sukcesy w historii. Tak naprawdę mógł liczyć na naprawdę kontrowersyjną i trudną do zrozumienia aerodynamikę, ale jednocześnie cieszyć się doskonałą, wręcz niezniszczalną mechaniką.
Największym posunięciem południowoafrykańskiego inżyniera było maksymalne obniżenie wysokości nadwozia i jako jedynego nadwozia zaprojektowano je tak, aby mieściło silnik turbo. Obniżenie nadwozia wykorzystano do zastosowania niezależnego zawieszenia kół, w którym zastosowano układy kolumn cięgłowych z przodu i układy popychaczy z tyłu. Bardzo pomogło to w podniesieniu półosi, które trzeba było zabezpieczyć ze względu na zbyt niski samochód. Wszystkie te rozwiązania pozwoliły McLarenowi zatriumfować w piętnastu z szesnastu wydarzeń sezonu 1988, z procentem zwycięstw wynoszącym 95,45%. Żaden samochód zaprojektowany wcześniej ani później nie może pochwalić się taką dominacją.
Murray prekursor efektu gruntu
MP 4/4 to bez wątpienia najbardziej udany samochód w historii. To także samochód, którym Senna zdobył swój pierwszy tytuł mistrza świata. Z biegiem czasu w Formule 1 w coraz większym stopniu zastosowano koncepcję efektu naziemnego, do tego stopnia, że obecnie wszystkie samochody są wyposażone w to rozwiązanie. Dziś jednym z najlepszych inżynierów, który znajduje najlepsze „diabły” z efektem naziemnym, jest niejaki Adrian Newey, który przypadkowo był częścią rodziny McLarena w latach, gdy był tam także Murray, ale Gordon w tym okresie przeniósł się już do sportów szosowych projekty samochodów. Dziś urodziny Gordona Murraya, który kończy 78 lat, a jego nazwisko do dziś jest kojarzone z tym sportem i całym światem czterech kółek. Był ojcem MP 4/4, najwspanialszego samochodu Formuły 1, jaki kiedykolwiek zbudowano, a mimo to jego nazwisko nigdy nie jest wymieniane jako jeden z kierowców odnoszących największe sukcesy w historii.
FOTO: społeczna Formuła 1